Кыргызстанда жапайы чөптөрдү коргоо максатында мораторий киргизилди

Чүй өрөөнү
Кыргызстанда жапайы чөптөрдү коргоо максатында мораторий киргизилди

2024-жылдын 28-майында Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети №270 токтомду кабыл алып, жаратылышта сейрек кездешкен жана экологиялык жактан маанилүү өсүмдүктөрдү пайдаланууга убактылуу тыюу салды. Бул токтом 2027-жылдын 1-январына чейин күчүндө болот.


Мораторий төмөнкү аракеттерге тиешелүү:

— өсүмдүктөрдү жыйноо,

— сатып алуу жана сатуу,

— ташуу,

— экспорттоо,

— чийки зат катары пайдалануу.


Тыюу салынган өсүмдүктөрдүн катарына төмөнкү сейрек түрлөр кирет:

    •    Макротомия (Macrotomia DC)

    •    Арнебия (Arnebia Forssk)

    •    Ясенец (Dictamnus L)

    •    Аконит (Aconitum L)

    •    Афлатун пиязы (Allium aflatunense B.Fedtsch)

    •    Родиола (Rhodiola L)

    •    Самарканд өчпөс гүлү (Helichrysum maracandicum)

    •    Ольга жөө желими (Lindelofia olgae)

    •    Узун мамычалуу жөө желим (Lindelofia macrostyla)

    •    Мамычалуу жөө желим (Lindelofia stylosa)

    •    Чимган жөө желими (Lindelofia tschimganica)


Бул чөптөр Кыргызстандын ар түрдүү аймактарында өсөт. Маселен:

    •    Макротомия, арнебия жана афлатун пиязы — Жалал-Абад облусунун Чаткал жана Токтогул райондорунда;

    •    Ясенец — Чүй өрөөнүндө, Суусамырда жана Жалал-Абадда;

    •    Аконит жана родиола — Ысык-Көл облусунда;

    •    Ал эми калган түрлөрдү өлкөнүн ар башка аймактарынан жолуктурууга болот.


Бул өсүмдүктөр кеңири таралбагандыктан жана популяциясынын сакталышы экосистеманын туруктуулугу үчүн маанилүү болгондуктан, аларды жапайы шартта пайдаланууга чектөө киргизилди.