ЭКО-ЖАҢЫЛЫКТАР

29-сентябрь - Азык-түлүк жоготуулары жана тамак-аш калдыктары жөнүндө маалыматты жайылтуунун эл аралык күнү

Бириккен Улуттар Уюму азык-түлүктүн жоголушун кыскартуу боюнча шашылыш аракеттерди жасоого чакырып, атайын эл аралык күндү белгилейт. Дүйнө жүзү боюнча ачкачылыктын саны өсүп жатканда, күн сайын көптөгөн тонна сапаттуу азык-түлүк жоголот же ыргытылат. Бул жоготууларды азайтуу бүгүнкү күндүн эң актуалдуу маселелеринин бири болуп саналат.   Бул маселеге көңүл буруу үчүн БУУнун Башкы Ассамблеясы азык-түлүк жоготуулар жана тамак-аш калдыктары жөнүндө маалыматты жайылтуунун эл аралык күнүн белгиледи.                                                                         

Ал жыл сайын 29-сентябрда белгиленет.   Резолюция (A/RES/74/209) 2019-жылдын декабрь айында кабыл алынып, бул теманын дүйнөлүк коомчулук үчүн маанилүүлүгүн баса белгилеген. Статистика бул кырсыктын масштабын көрсөтүп турат: өндүрүлгөн азык-түлүктүн болжол менен 14 пайызы түшүмдүн чогултулушунан баштап дүкөндүн терезесине чейинки жолдо жоголот. 

Ал эми жалпы жоготуулар жана таштандылар дүйнөлүк азык-түлүк өндүрүшүнүн 17 пайызын түзөт.  

Бул сандар ар кандай булактардан алынган:  

11% азык-түлүк үй чарбаларында ыргытылат; 

5% - коомдук тамактануу ишканаларында; 

2% - чекене соодада. 

Бул эл аралык күн улуттук өкмөттөрдөн тартып ар бир адамга дейре күчтүү чакырык болуп саналат. Биз инновацияларды жүргүзүшүбүз керек, артыкчылыктарды аныкташыбыз керек жана туруктуу азык-түлүк системаларын түзүүгө умтулушубуз керек, алар тышкы таасирлерден азыраак жабыр тартышат.