Баткен облусундагы газ запастары боюнча маалыматка Кыргыз геологиялык кызматынын түшүндүрмөсү
26-декабрь 2025, 01:33
Кыргыз Республикасынын Жаратылыш ресурстары, экология жана техникалык көзөмөл министрлигине караштуу Кыргыз геологиялык кызматы жалпыга маалымдоо каражаттарында жана социалдык тармактарда, анын ичинде «Кытайлык инвесторлор 500 млн кубометр газ запасын аныктады — Баткендеги кен жайы тууралуу эмне белгилүү?» деген аталыштагы маалыматтарга байланыштуу төмөнкүлөрдү маалымдайт.
Расмий геологиялык маалыматтарга ылайык, Түндүк Риштан газ-мунай кен жайы Баткен облусунун Кадамжай районунда, Кадамжай райондук борборунан 60 км түштүк-чыгышта жайгашкан. Буроо иштеринин жана 2D ыкмасы менен жүргүзүлгөн сейсмобарлоо изилдөөлөрүнүн жыйынтыгында мунай жана газ топтолмолору аныкталган. Кен жай 1954-жылдан тартып иштетилип, 1993-жылдын 1-январына карата дээрлик толук иштетилип бүткөн. Эксплуатация мезгилинде жалпы 46 скважина бургуланган.
Түштүк Риштан газ кен жайы Баткен облусунун Кадамжай районунда, Фуркат станциясынан 60 км түштүк-чыгышта жайгашып, 1989-жылы ачылган.
Белгилей кетсек, Кыргыз Республикасынын аймагында жайгашкан айрым кен жайларда көмүрсутектерди өндүрүү узак убакыт бою Өзбекстан Республикасы тарабынан жүргүзүлүп келген. 2000-жылдын 15-июнундагы кабыл алуу-өткөрүп берүү актысына ылайык, Баткен облусунда жайгашкан Бурганды массивинин мунай жана газ кен жайлары АК «Узбекнефтегаздобыча» ишканасынан ААК «Кыргызнефтегаз» ишканасына өткөрүлүп берилген.
2008-жылдын 9-сентябрында ААК «Баткеннефтегаз» ишканасына Түндүк Риштан жана Түштүк Риштан участокторунда мунай жана газды иштетүү максатында жер казынасын пайдалануу укугуна № 930 НЕ лицензия 2028-жылдын 9-сентябрына чейин берилген. Лицензияланган участоктун жалпы аянты 2 100 гектарды түзгөн.
2019-жылдын 1-июлунда компанияга аталган кен жайлардын чегинде мунай жана газды иштетүүнүн техникалык долбоорун түзүү боюнча лицензиялык макулдашуу № 6 берилген. Рекультивациялык эсеп ААК «Оптима Банкта» ачылган.
Жер казынасын пайдаланууну лицензиялоо маселелери боюнча комиссиянын 2024-жылдын 25-декабрындагы № 79-Н-2024 протоколу менен кабыл алынган чечимине ылайык, Кыргыз Республикасынын «Жер казынасы жөнүндө» мыйзамынын 26-беренесинин 3-бөлүгүнүн 4-пунктунун негизинде № 930 НЕ лицензиясы жокко чыгарылган.
2025-жылдын 1-январына карата Түндүк Риштан кен жайынын Пайдалуу кендердин запастары боюнча мамлекеттик комиссия тарабынан бекитилген запастары төмөнкүдөй:
мунай — 654,42 миң тонна (геологиялык), 20,38 миң тонна (алынуучу);
мунайда эриген газ — 68,62 млн м³ (геологиялык), 56,61 млн м³ (алынуучу);
эркин газ — 44,17 млн м³ (геологиялык), 36,44 млн м³ (алынуучу).
Түштүк Риштан кен жайындагы эркин газдын запастары 2025-жылдын 1-январына карата 1 916,02 млн м³ (геологиялык) жана 356,86 млн м³ (алынуучу) деп бааланган.
Кыргыз геологиялык кызматы пайдалуу кендердин запастары боюнча расмий маалыматтар ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдардын чечимдерине жана бекитилген геологиялык материалдарга гана негизделип түзүлөрүн белгилейт.